FERHENGÊ TIRKÎ-KIRMANCKÎ (ZAZAKÎ)        I-İ-J
 


I  

Irak:
Îraq  
ırk:
nîjad (n)  
ırkçı:
nîjadperest, -e  
ırkçılık:
nîjadperestîye (m)
   

İ  


ibibik kuşu:
dîksilêman (n), hophopik (n), dûdû (n)
inahewa böyle
inasar böylesi
inasar kar böylesi iş
inasarên, -e böylesi
isnad [n] isnat
isnad kerdene isnat etmek
isnadkerda [m] isnat edilen
isnadkerde [n] isnat edilen
isnadkerdox, -e isnat eden
îdare [n] idare
îdare [n] yönetim
îdareker, -e idareci
îdareker, -e yönetici
îdarekerdox, -e yöneten
îdareyo orfî [n] sıkıyönetim
îdarî idari
îdman [n] idman
îfade [n] ifade
îfade dayene ifade vermek
îfade girewtene ifade almak
îfade girewtene sorgulamak
îfadegirewtiş [n] sorgu
îfadegirewtiş [n] sorgulama
Îlîç İliç
îltîca [m] iltica
îltîca [m] sığınma (iltica)
îltîca kerdene iltica etmek
îltîca kerdene sığınmak (iltica etmek)
îmkan [n] imkan
îmkan [n] olanak
îmkanêde newe yeni bir imkan
îmkanêde newe yeni bir olanak
îmkanêko newe yeni bir imkan
îmkanêko newe yeni bir olanak
îmtihan [n] imtihan
înan [zh] onlar
înan [zh] onları
Îndonezya İndonezya
îne [n] cuma
îngiliz, -e İngiliz
îngilizkî İngilizce
Îngilîstan [n] İngiltere
înterjeksîyon ünlem
întîzamin, -e düzenli
întîzamin, -e intizamlı
întîzamin, -e nizamlı
întransîtîf geçişsiz
îqaz [n] ikaz
îqaz [n] uyarı
îqaz kerdene ikaz etmek
îqaz kerdene uyarmak
îqazkerdiş ikaz etme
îqazkerdiş uyarma
Îran İran
Îraq Irak
îre [m] tırtıl
Îrlanda İrlanda
Îslanda İslanda
îspat [n] ispat
îspat kerdene ispat etmek
Îspîr İspir
Îsraîl İsrail
îstakoz [n] istakoz
Îstanbul İstanbul
Îtalya İtalya
îtîraf [n] itiraf
îtîraf kerdene itiraf etmek
îttîfaq [n] bağlaşma
îttîfaq [n] ittifak
îttîfaq [n] ittifak
îzafe [m] tamlama
îzafeya nameyî [m] ad tamlaması
îzafeya nameyî [m] isim tamlaması
îzafeya nameyî ya dîyare belirtili isim tamlaması
îzafeya nameyî ya nedîyare belirtisiz isim tamlaması
îzafeya rêzilkî [m] zincirleme tamlama
îzafeya sifetî [m] sıfat tamlaması

ibik:
kilaweke (m), pilike (m), kulike (m)  
icar:
deman (n) 
icar etmek: deman kerdene  
icra:
caardiş (n) 
icra etmek:
ca ardene  
icra-iflas hukuku:
huqûqe icra-îflasî (n)  
için:
semedê ... ra, seba, qandê  
içinde:
tede  
içindekiler:
tedeyî  
içtimai:
sosyal, cematkî 
içtimai emniyet: asayîşo sosyal (n), asayîşo cematkî (n)  
idare:
îdare (n)  
idareci:
îdareker, -e; sermîyan, -e  
idari:
îdarî 
idari mahkeme: dadgeha îdarî (m), mehkemeya îdarî (m)  
idman:
îdman (n), jîmnastîk (n)  
ifade:
îfade (n) 
ifade almak:
îfade girewtene 
ifade vermek:
îfade dayene  
ikaz:
balantiş (n), îqaz (n) 
ikaz etme: balantiş, pêhesnayîş, îqazkerdiş 
ikaz etmek: bal antene, îqaz kerdene  
iki:
di  
ikinci:
dîyin, -e  
il:
wîlayet (n), şaristan (n), bajar (n)  
ilçe:
qeza (m)                           
ile:
1)bi  
Parasıyla satın aldı. (Bi peranê xo herîna.) 
Kalemle yazdı. (Bi qeleme nuşt.) 
Elle yedi. (Bi dest werd.) 
2)bi ... ra 
Roşan ile [birlikte] gittim. (Ez bi Roşanî ra şîya.)  
ileri:
aver, raver  
ilerleme:
averşîyayîş, raverşîyayîş  
ilerlemek:
averşîyene, raverşîyene  
ilgeç:
edat (n)  
İliç:
Îlîç  
ilk:
verên, -e; virên, -e  
ilkbahar:
wisar (n)  
ilkokul:
dibistane (m)  
iltica:
bextwaştiş (n), îltîca (m) 
iltica etmek: bext waştene, îltîca kerdene 
iltica hakkı: heqê bextwaştişî (n), heqê îltîca (n)  
imkan:
îmkan (n)  
yeni bir imkan:
îmkanêko newe, îmkanêde newe  
imlâ:
rastnuştiş (n), ortografî  
imtihan:
îmtihan (n)  
incebağırsak:
roqila barîye (m)  
inceleme:
etud (n)  
incelemeci:
etudkerdox, -e  
incik (baldır):
çîp (m), peyîke (m), saq (n)  
İndonezya:
Îndonezya  
inek:
manga (m)  
yaşı genç olan inek:
nalmanga (m), nûbere (m)  
İngiliz:
îngiliz, -e  
İngilizce:
îngilizkî  
İngiltere:
Îngilîstan (n)  
iniş:
veracêr, seracêr  
insan:
merdim, -e 
bir insan:
mêrdek (n), yew mêrdek (n)  
insan hakları:
heqê mêrdiman    
insanlık:
merdimîye (m)  
intizamlı:
biserûber, -e; întîzamin, -e, nîzamin, -e  
intizamsız:
bêserûber, -e; bêîntîzam, -e, bênîzam, -e  
İran:
Îran  
İrlanda:
Îrlanda  
isim:
name (n) 
isim cümlesi: cumleya nameyî (m) 
isim tamlaması: îzafeya nameyî (m)  
İslanda:
Îslanda  
isnat:
isnad (n) 
isnat etmek: isnad kerdene 
isnat eden: isnadkerdox, -e 
isnat edilen: isnadkerda (m), isnadkerde (n)  
İspanya:
Spanya  
ispat:
îspat (n) 
ispat etmek:
îspat kerdene  
İspir:
Îspîr  
İsrail:
  Îsraîl  
istakoz:
îstakoz (n)  
İstanbul:
Îstanbul  
istek:
waştiş 
istek kipi:
raweya waştişî (m)  
istekli:
waştox, -e  
istem:
waştiş (n)  
istemek:
waştene  
ister ... ister:
ha... ha... 
İster ben, ister sen, farketmez. (Ha ez ha ti, ferq nêkeno.)  
İsveç:
Swêd  
İsveççe:
swêdkî  
İsviçre:
Swîs  
iş:
kar (n), xebate (m), gure (n) 
iş hukuku: huqûqê karî (n)  
işaret:
nîşan (n) 
işaret sıfatı: sifetê nîşankerdene (n) 
 işaret zamiri: zemîrê nîşankerdene (n)  
işbirliği:
hemkarîye (m)  
işbirlikçi:
hemkar, -e  
işçi:
karker, -e 
işçi edebiyatı: edebîyatê karkeran (n)  
işkembe:
vêre (n)  
işte:
ha yo, ha ya; no yo, na ya; o yo, a ya  
İtalya:
Îtalya  
itiraf:
roxonayîş (n), îtîraf (n)  
itiraf etmek:
ro xo nayene, îtîraf kerdene  
ittifak:
îttîfaq (n)  
iyelik:
wayîrîye (m) 
iyelik adılı: zemîrê wayîrîye (n) 
iyelik zamiri: zemîrê wayîrîye (n)  
izlemek:
1)taqîb kerdene 2)nîyadayene  
izleyici:
1)taqîbkerdox, -e 2)nîyadayox, -e    

J  


jaguar:
jaguar (n)
jenosîd [n] katliam
jenosîd [n] soykırım
jîmnastîk [n] idman
jîmnastîk [n] jimnastik
jûje [n] kirpi 
Jamaika:
Jamaîka  
jandarma:
cendirme (n)  
Japonya:
Japonya  
jimnastik:
jîmnastîk (n)